„A nade wszystko, szanuj mowę swą ojczystą.
Nie znać języka swego – hańbą oczywistą”.
Franciszek Ksawery Dmochowski
Nauczyciele języka polskiego zaproponowali społeczności szkolnej program zajęć opracowany i wdrożony do realizacji na zajęciach edukacji polonistycznej, lekcjach języka polskiego, zajęciach z wychowawcą oraz innych zajęciach w związku z Międzynarodowym Dniem Języka Ojczystego.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego jest obchodzony od 2000 roku. W naszej szkole co roku są podejmowane działania mające na celu jego popularyzację. Tym razem pomysły realizowaliśmy do końca roku szkolnego.
Opracowując założenia programu, zależało nam przede wszystkim na zwróceniu uwagi uczniów i nauczycieli na piękno języka ojczystego, jego bogactwo i różnorodność.
Chciałyśmy też rozwinąć sprawność językową naszych uczniów, ich logiczne myślenie, poszerzyć zasób ich słownika czynnego, wpłynąć na kontrolowanie poprawności zapisu różnych wypowiedzi, co jest niezwykle ważne dzisiaj, kiedy to w dobie rozwoju technologii informacyjnej coraz mniejszą uwagę zwraca się na wzorcową normę języka, a promuje niedbalstwo i bylejakość.
Realizacja zaplanowanych działań to dobry moment na integrację środowiska szkolnego oraz współpracę w ramach zadań grupowych.
Pamiętałyśmy też o tym, że dla niektórych uczniów naszej szkoły językiem ojczystym jest język białoruski, im też zaplanowałyśmy zadania.
Z zaplanowanych działań udało nam się przeprowadzić w klasach IV – VII lekcje języka polskiego ph. Frazeologiczny zawrót głowy z wykorzystaniem związków frazeologicznych. Sprawdzałyśmy ich rozumienie i używanie w mowie i piśmie. Zadaniem uczniów było wyjaśnianie wylosowanych frazeologizmów i wykorzystanie ich do układania zdań. Bawili się w kalambury, kiedy to za pomocą ruchu, gestu, gry aktorskiej musieli przedstawić losowy związek frazeologiczny. Zabawa wymagała od uczniów kreatywnego myślenia.
W klasach VII i VIII odbyły się debaty nad przyszłością języka polskiego pod hasłem Język przyszłości. Uczniowie zastanawiali się, czy emotikony zastąpią słowa. Próbowali rozstrzygnąć, na ile zapożyczenia wzbogacają, a na ile niszczą polszczyznę. Odpowiadali na pytanie, czy reguły ortograficzne będą potrzebne w przyszłości. Ustalenia młodzieży nie napawają optymizmem, gdyż doszli oni do wniosku, że język polski zostanie w znacznej części zastąpiony zapożyczeniami, wszelkiego rodzaju skrótami wyrazowymi lub „zlepkami” językowymi, które będą uzupełniane bogatą ofertą schematów, rysunków, emotikonkami, a reguły ortograficzne po prostu się zdezaktualizują.
W dniach 25.02 – 28.02 odbyły się Językowe przerwy, podczas których uczniowie mieli możliwość zagrania w domino językowe. Zabawa polegała na połączeniu poszczególnych części frazeologizmów i utworzeniu poprawnych związków wyrazowych.
Uczniowie uczący się języka białoruskiego zajęli się popularyzacją słownictwa znamiennego dla naszej gminy (haradockaja haworka) i opracowali karty do słownika gwary gródeckiej, które były zamieszczane na gazetce na korytarzu I piętra. Pokaźny ich zbiór posłużył do wykonania ilustrowanego słownika „Haworym pa haradocku”
Zorganizowaliśmy i przeprowadziliśmy różne konkursy. Jednym z nich był konkurs na ułożenie jak najdłuższego logicznego zdania, w którym wszystkie wyrazy rozpoczynają tą sama literą. Zadanie zostało zaproponowane przez Samorząd Uczniowski i to jego przedstawiciele wybrali najdłuższe i najciekawsze zdanie. Zredagowali je uczniowie klasy V b, a ich wypowiedzenie składało się z 64 wyrazów.
Odbył się też konkurs czytania łamańców językowych pt. „Połam język!”, w którym wzięli udział uczniowie klas II – V. Jego zwycięzców poznaliśmy w marcu, kiedy to uczniowie zgłoszeni do konkursu prezentowali swoje umiejętności przed komisją. Najlepiej czytającymi okazały się Olga Siemiżon, Malwina Józwowicz, Zuzanna Poremska, Michalina Kubiak, Anika Kolbe i Natalia Deryng.
Na indywidualny konkurs plastyczno – literacki dla klas I – VIII, polegający na stworzeniu rebusu lub rysunku ilustrującego znane polskie powiedzenie, przysłowie lub związek frazeologiczny, wpłynęło 41 prac. Komisja w składzie pani dyrektor Joanna Ostapczuk i pani Grażyna Kamieńska miała nie lada kłopot z wybraniem tych najlepszych. Wśród rysunków i rebusów uznały za najciekawsze prace Julii Szeremety, Pauliny Jeromińskiej, Pauliny Majewskiej, Gabriela Kalinowskiego i Laury Kozłowskiej.
Odbył się też konkurs ortograficzny dla uczniów klas II-VIII o tytuł „Mistrza Ortografii”. Tytuł Mistrza Ortografii wśród uczniów klas II zdobyła Emilia Owsiejczuk, a wśród trzecioklasistów najlepszą okazała się Martyna Żukowska. W klasach czwartych mistrzem został Mikołaj Martonik, a w piątych Dawid Sajewski. W klasach szóstych tytuł mistrza wywalczyła Natalia Gwizdak, a w siódmych – Julia Dudko. Mistrzem klas ósmych został Grzegorz Świątkiewicz.
Konkurs na mem internetowy ilustrujący znane polskie powiedzenie, przysłowie lub związek frazeologiczny, w którym wzięły udział klasy IV – VIII zainteresował 13 uczniów.
Komisja konkursowa w składzie pani dyrektor Joanna Ostapczuk, pani Monika Jaroszuk i pani Izabela Chowańska pierwsze miejsce przyznały Szymonowi Karpiukowi, drugie – Neli Nikołajuk, a trzecie Damianowi Bakanaczowi. Memy Aleksandry Sulędzkiej i Zoi Siemiżon zostały wyróżnione..
Uczniowie obdarzeni talentem literackim mogli wziąć udział w konkursie poetyckim polegającym na napisaniu wiersza/wierszyka o języku polskim. Na konkurs wpłynęło 20 utworów, najwyżej komisja oceniła wiersz Zosi Radel z Niepublicznej Szkoły w Załukach oraz prace Neli Nikołajuk i Tii Walendzik.
Został też zorganizowany konkurs krasomówczy, który wymagał od jego uczestników zaprezentowania przed jurorami wybranego utworu literackiego. Celem konkursu było rozwijanie umiejętności pięknego i sugestywnego mówienia, umożliwienie prezentacji wybranej literatury, kształtowanie szacunku do języka ojczystego i promowanie talentów. W konkursie wzięły udział 4 osoby i wszystkie zostały nagrodzone. Najlepiej zaprezentowała się Nikola Jarocka. Uczniowie wybrali takie lektury jak: „Ania z Zielonego Wzgórza”, „Chłopcy z Placu Broni”, „Mały Książę” i „Ten obcy”. W komisji zasiadły pani dyrektor Anna Grycuk, Irena Matysiuk, Anna Kondratowicz i Krystyna Giegiel.
Różnorodność konkursów pozwoliła na wykazanie się wielu uczniom w różnych dziedzinach. Dzięki uczestnictwu w nich rozwijano kompetencje językowe, uczono rozwiązywania problemów, doskonalono pracę w grupie i krytyczne myślenie.
Wszystkim biorącym udział w zaproponowanych działaniach gratulujemy większych i mniejszych sukcesów oraz zaangażowania w realizację zadań.
Bardzo dziękujemy Panu Dyrektorowi Banku Spółdzielczego … Podskropko za zasponsorowanie nagród w konkursach oraz nauczycielom za przekazane drobiazgi na upominki oraz pomoc w przeprowadzeniu działań.
