Zajęcia logopedyczne
Głównym celem zajęć logopedycznych jest kształtowanie prawidłowej mowy, usuwanie wad wymowy oraz rozszerzenie biernego i czynnego słownictwa uczniów, doskonalenie motoryki narządów mowy, stymulacja rozwoju językowego uczniów z uwzględnieniem wszystkich aspektów mowy (wymowy, słownictwa, strony gramatycznej i stylistycznej), wywoływanie i utrwalanie prawidłowej wymowy głosek, nauka wierszyków, piosenek, opis ilustracji, układanie historyjek obrazkowych, doskonalenie funkcji wzrokowych i słuchowych, eliminowanie nieprawidłowych nawyków i wskazywanie różnic między gwarą a językiem literackim.
Sprawność aparatu artykulacyjnego jest bardzo ważna dla wyrazistości naszych wypowiedzi. Wymawianiu poszczególnych dźwięków mowy towarzyszy poruszanie się warg, języka, podniebienia miękkiego i żuchwy. Ruchy te muszą być bardzo dokładne, tzn. powinny być wykonane w ściśle określony sposób, a także w danym miejscu jamy ustnej. Tak więc dla poprawnego artykułowania dźwięków mowy konieczna jest zarówno sprawność, jak i prawidłowa budowa aparatu artykulacyjnego.
Ćwiczenia powinny być prowadzone codziennie (kilka razy w ciągu dnia) przez 5 – 10 minut. Trzeba jednak pamiętać, że czas trwania i liczbę powtórzeń należy dostosować do indywidualnych możliwości dziecka. Ćwiczenia staramy się urozmaicać, prowadzić w formie zabawy.
Zabawa odgrywa kluczową rolę w rozwoju każdego dziecka. Jest ona podstawową formą aktywności dziecka, umożliwia mu poznawanie świata, rozwijanie się oraz nabywanie rozmaitych umiejętności.
W terapii logopedycznej można wykorzystać wszystkie typy gier i zabaw. Będą spełniały rolę dydaktyczną (szczególnie gdy wykorzystujemy zabawy i gry dydaktyczne) a także motywującą do pracy (dzieci w wieku wczesnoszkolnym uwielbiają rywalizację) spełniając przy okazji inne funkcje rozwojowe (relaksacyjne, rozwoju kontaktów z rówieśnikami, rozwoju wytrwałości, logicznego myślenia).
Terapia logopedyczna poprzez zabawę stwarza możliwość przyswojenia nowych słów, określeń, pojęć, doskonali mowę. Wykorzystywane na zajęciach gry przygotowują do prawidłowej wymowy danej głoski, których celem jest rozwój mowy dziecka w zakresie poprawnej wymowy głosek, poszerzania słownika czynnego oraz rozwoju percepcji słuchowej, tak ważnej w nauce mówienia, czytania i pisania. W czasie gry dzieci uczą się wymowy poprzez zabawę, ćwicząc dodatkowo spostrzeganie, pamięć wzrokową i słuchową, słuch fonemowy, koordynację wzrokowo-słuchowo-ruchową, koncentrację uwagi oraz myślenie (klasyfikowanie przedmiotów), a także przestrzegania ustalonych zasad.
PAMIĘTAJMY! Efektywność ćwiczeń możliwa jest tylko poprzez wielokrotne powtarzanie.
Etapy pracy w terapii zaburzeń artykulacji:
- przygotowawczy, którego celem jest usprawnienie narządów mowy i słuchu;
- właściwej pracy logopedycznej, tj. wywołanie w izolacji prawidłowej artykulacji zaburzonej głoski;
- utrwalania wywołanego dźwięku, w izolacji, w sylabach, wyrazach (we wszystkich możliwych pozycjach), zdaniach, krótkich tekstach i różnorodnym materiale językowym;
- automatyzacji wywołanego dźwięku, polega na oderwaniu od świadomości faktu wymowy, dzięki utrwaleniu wzorców kinestetyczno – ruchowych i autokontroli słuchowej.
Logopeda – Joanna Ostapczuk
Dla Rodziców:
jak współdziałać z logopedą, aby zapewnić dziecku sukces
Nuda jest największym wrogiem logopedii!
Co Ci będzie potrzebne? Cierpliwość, dobry humor i dużo ruchu.
Zabawa słowami jest ciekawa i przynosi dużo uśmiechu. Mam nadzieję, że wspólnie ze swoim dzieckiem wyruszysz na wesołą przygodę: trenowania wyraźnego mówienia z radością i śmiechem.
O aktywności fizycznej i prawidłowym oddychaniu w logopedii, czyli: RUSZAJCIE SIĘ!
Aktywność fizyczna to najlepsza recepta dla prawidłowego rozwoju mózgu. Pływanie, jazda na rowerze czy rolkach angażują mięśnie całego ciała. Gimnastyka, taniec, biegi, skakanie… dyscyplin sportowych do uprawiania razem z dziećmi jest mnóstwo. I dostarczają tyle dobrej zabawy! Przy okazji uczycie się także właściwie oddychać: np. wydłużenia fazy wydechu, ćwiczenia przepony, oddychania przez nos. Joga i wszystkie sztuki walki (aikido, karate, judo) uczą prawidłowego oddychania. Sprawiają także radość ze wspólnego treningu.
Nauczcie się całą rodziną oddechu przeponowego. Jest bardzo ważny, nie tylko dla wyraźnej mowy Twojego dziecka. To ćwiczenie oddechowe koordynuje pracę półkul mózgowych, wspomaga pamięć i koncentrację, redukuje napięcie, harmonizuje system nerwowy, uspokaja i odpręża.
O roli wyobraźni w logopedii, czyli: URUCHOM WYOBRAŹNIĘ DZIECKA!
Bawcie się językiem i śmiejcie razem z tego, co wymyślicie!
Wybierz trzy dowolne wyrazy z ćwiczeń logopedycznych i spróbuj ułożyć z nimi zdanie (zdanie nie musi być logiczne, im bardziej będzie nietypowe, tym łatwiej je zapamiętać). Spróbuj własnej zabawy wyrazami i tworzenia z nich dowolnych konstrukcji, szczególnie takich, które rozbawią Twoje dziecko.
Baw się słowami, wymyślaj zwariowane, absurdalne historyjki, które nie są logiczne, ale działają na wyobraźnię Twojego dziecka.
Nie przejmuj się logiką zdań. Nie muszą być logiczne. Nie muszą być prawdziwe. To zabawa słowami. Szczerze mówiąc, im mniej będą logiczne tym lepiej – łatwiej je będzie zapamiętać. Zaproponuj dziecku wybranie dwóch wyrazów i ułożenie z nich zdania. Im zdanie bardziej śmieszne, tym lepiej. Wybierz dowolny wyraz i szukaj wraz z dzieckiem rodziny dla tego wyrazu: wygrywa ten, kto głośno wymieni więcej nowych słów (przykład: cukierek; cukierkowy, cukier, cukrowy).
Im bardziej absurdalne skojarzenia, tym budzą większą radość. Śmiech to zdrowie: jest idealny dla rozwoju naszego układu oddechowego, dotlenia mózg, wyzwala endorfiny.
O wierszach, piosenkach i bajkach przed snem w logopedii
Wspaniałe wiersze dla dzieci polskich poetów bardzo pomagają: recytujcie razem wiersze Wandy Chotomskiej, Agnieszki Frączek, Jana Brzechwy, Juliana Tuwima lub innych, Waszych ulubionych autorów. Rozśmieszają (ćwiczenia oddechowe, wzmocnienie przepony), uczą przewrotnego znaczenia słów (język polski jest niesamowicie barwny i piękny), wzmacniają pamięć (zapamiętywanie). To prawdziwe skarby logopedyczne: są zabawne, wieloznaczne, rymowane i łatwo się ich nauczyć na pamięć.
Dobre efekty przynoszą ćwiczenia z instrumentami muzycznymi: już bębenek, flet czy cymbałki dają spore możliwości twórczego rozwoju. Do grania można dołączyć tupanie, klaskanie, rozwijać wszelkie zabawy z elementami gimnastyki (wiatraczek, samolot, konik, pajacyk, zastygające figury) i oczywiście – tańczyć!
O diagnozie logopedycznej i własnych eksperymentach w logopedii
Korzystaj ze wskazówek zawartych w ćwiczeniach, a jednocześnie nie obawiaj się eksperymentować i szukać własnych dróg dojścia do celu.
Oczywiście niezbędna jest wizyta u logopedy, który określi, jaką wadę wymowy ma dziecko i zaproponuje plan działań oraz ewentualne dodatkowe badania (np. konsultację z laryngologiem). Przydatne są podstawowe badania krwi i moczu – morfologia dostarczy odpowiedź na pytanie, czy Twojemu dziecku nie brakuje czegoś w organizmie, czego niedobory można szybko poprawić, stosując zasady prawidłowego odżywania.
O cierpliwości i uczeniu holistycznym w logopedii
Do zajęć logopedycznych można wykorzystać wszystko: skoro np. starszy brat uczy się geografii i codziennością jest rozkładanie dużej mapy Polski na podłodze i wędrowanie po kotlinach i górach, to dla młodszego dziecka może się to stać atrakcją naukową.
Idealne do wspólnej, językowej zabawy są wszelkie atlasy: zwierząt, roślin, ptaków, atlas geograficzny… obfitują w szalone nazwy, często bardzo trudne do wymówienia. A to może stanowić dla dziecka dodatkowe wyzwanie: mój syn nie chciał mówić „szczypiorek”, za to szybko nauczył się wymawiać słowo „szczękoczułkowiec”, ponieważ jest trudniejsze.
Ważna jest cierpliwość i chęć nauki.
O harmonii i spokoju w logopedii – ZAUFAJ DZIECKU!
Zwolnij. Nie przerywaj i naucz się cierpliwie słuchać. Jeśli dziecko widzi Twoją niecierpliwość (właśnie wychodzicie do przedszkola, do szkoły, do lekarza), stara się przyspieszyć mówienie, żeby powiedzieć Ci szybciej to, czym się chce z tobą podzielić. Bądź uważny. Cierpliwy. Nie ośmieszaj. Szczególnie przed bliskimi, kolegami z przedszkola i z treningu. Pomagaj, wspieraj, zachęcaj. Twoje dziecko potrzebuje UWIERZYĆ, ŻE POTRAFI MÓWIĆ WYRAŹNIE. A z Twoim wsparciem i Twoją miłością na pewno osiągnie sukces!
Autor: E. Maziarz
(Roześmiana logopedia. Jak zostać Mistrzem Słowa, Wyd. EduCORE, Warszawa 2017)
Więcej na ten temat:
– Pakiet logopedyczny ROZEŚMIANA LOGOPEDIA www.educore.pl
– ROZEŚMIANA LOGOPEDIA Jak zostać Mistrzem Słowa kompendium, cz. I oraz II, Wyd. EduCORE, Warszawa 2017.
– Plakaty logopedyczne ROZEŚMIANA LOGOPEDIA, format A3 (28x42cm), komplet 50 sztuk, Wyd. EduCORE, Warszawa 2017.
– ROZEŚMIANA LOGOPEDIA Magiczny Kuferek – ćwiczenia oddychające.
– Dyplom ROZEŚMIANA LOGOPEDIA „Jestem Mistrzem Słowa”, komplet 5 sztuk.
Zapraszamy do zapoznania się z materiałami, które pochodzą ze strony pracownialogopedy.pl
Proponujemy również ćwiczenia logopedyczne online:
Joanna Ostapczuk
Anna Siegieńczuk
klasa 1a
Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głoski /r/ |
- Uzupełnianie zdań – ćw. z głoską /sz/ [15262.3 Kb]
- inf. o ćwiczeniach [22 Kb]
- karta pracy z głoską /sz/ [1452.7 Kb]
- wymowa głoski /r/ [1639.2 Kb]
klasa 1b
Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głoski /r/ |
- inf. o ćwiczeniach [22 Kb]
- różnicowanie głosek /k/-/g/ [1820.1 Kb]
- karta pracy – głoska /k/ [1482.5 Kb]
- karta pracy z głoską /r/ [1467.8 Kb]
klasa 2a
Róznicowanie głosek /s/ – /sz/ |
- karta pracy – głoska /r/ [1467.8 Kb]
- karta pracy z głoską/s/ [1455.5 Kb]
- karta pracy z głoską /r/ [1496.1 Kb]
klasa 2b |
- karta pracy – głoska /s/ [1455.5 Kb]
- karta pracy – głoska /r/ [1639.2 Kb]
klasa 3a |
- inf. o ćwiczeniach [26 Kb]
- ćwiczenia z głoską /r/ [1496.1 Kb]
- ćwiczenia z głoską /r/ [1496.1 Kb]
- różnicowanie głosek /z-ż/rz [1671.9 Kb]
klasa 3b |
- inf. o ćwiczeniach [26 Kb]
- różnicowanie głosek /z-ż/rz [1671.9 Kb]
- ćwiczenia z głoską /r/ [1639.2 Kb]
- ćw. z głoską /r/ [1496.1 Kb]
klasa 4a
Utrwalanie głoski /r/ w grupach spółgłoskowych -tr, -dr |
- Karta pracy – głoska /r/ [548.5 Kb]
- karta pracy z głoską /sz/ [1452.7 Kb]
- karta pracy z głoską/r/ [1496.1 Kb]
klasa 5a |
- Karta pracy – głoska /r/ [93.1 Kb]
- Ćwiczenia z głoską /r/ – karta pracy [548.5 Kb]
- poprawna wymowa głoski /r/ – ćwiczenia [1464.8 Kb]
- karta pracy z głoską /r/ [1467.8 Kb]
klasa 5b |
- Głoska /sz/ – karta pracy [1457.6 Kb]
- Różnicowanie głosek /s/ – /sz/ – memory wyrazowe [1455.4 Kb]
- Ćwiczenia usprawniające aparat mowy – głoska /s/ [64.7 Kb]
- Utrwalanie głaski /sz/ w wyrażeniach przyimkowych [1452.7 Kb]
- karta pracy – utrwalenie głoski /s/ [1455.5 Kb]
- karta pracy – różnicowanie głosek /s/ – /sz/ [1452.3 Kb]
klasa 5c |
- Ćwiczenia z głoską /r/ [1467.8 Kb]
- Utrwalanie głoski /sz/ [1452.7 Kb]
- karta pracy z głoską /sz/ [1455.4 Kb]
- karta pracy z głoską /r/ [1467.8 Kb]
- karta pracy z głoską /s/ [1455.5 Kb]
klasa 6 abc |
- Utrwalanie głoski /c/ [64.8 Kb]
- Różnicowanie głosek /r, l, j/ [72.9 Kb]
- karta pracy – głoska /s/ [1455.5 Kb]
- głoska /r/ – ćwiczenia [1496.1 Kb]
- karta pracy z głoską /r/ [1467.8 Kb]
klasa 7 ab |
- Różnicowanie głosek /r, l, j/ [72.9 Kb]
- Utrwalanie głoski /sz/ [1455.4 Kb]
- karta pracy – głoski /sz/, /ż/, /cz/, /dż/ [110.4 Kb]
- karta pracy – głoska /r/ [1467.8 Kb]
- karta pracy – głoska /sz/ [1452.3 Kb]